Een gezonde en vitale samenleving
Aquatics Centre Parijs, naar ontwerp van VenhoevenCS en Ateliers 2/3/4/, gaat zijn eerste levensfase in
De wedstrijden voor schoonspringen, schoonzwemmen en de kwalificaties van waterpolo worden tijdens de Spelen deze zomer gehouden in het nieuwe Aquatics Centre, ontworpen door het Nederlandse architectenbureau VenhoevenCS en het Franse architectenbureau Ateliers 2/3/4/. Dit zwem- en sportcentrum is nu, geheel volgens planning, voltooid.
Het Aquatics Centre is het enige permanente nieuwe gebouw voor de Spelen van 2024 en een belangrijke investering in de toekomst van Saint-Denis en de metropoolregio van Parijs. Het innovatieve, prijswinnende project zal een onvergetelijke ervaring van de Spelen creëren en belooft een blijvende erfenis voor de buurt en daarbuiten.
Duurzaam ontwerp
Het innovatieve Aquatics Centre zet een nieuwe standaard op het gebied van duurzaamheid. Het gebouw is harmonieus geïntegreerd in zijn omgeving en sober in energie- en waterverbruik. Door het gebouw zo compact mogelijk te maken is er maximaal ruimte gecreëerd voor natuur en biodiversiteit door ruim 100 nieuw te planten bomen en struiken.
Voor de hoofddraagconstructie van het Aquatics Centre is hout gebruikt, een belangrijk biobased bouwmateriaal. Door de gehele constructie van de zwemhal in hout uit te voeren is twee keer zoveel biobased materiaal toegepast dan was vereist. Het houten ‘hangdak’ is parametrisch ontworpen met een minimale constructiehoogte.
De vorm van het dak wordt bepaald door zichtlijnen van de tribune naar de bassins en door de hoogte boven de 10 meter duiktoren, conform wedstrijdreglement. Het resultaat is een dak dat hoog is waar nodig en laag waar mogelijk. Door de curve in het dak vermindert het volume aan lucht in het gebouw; een enorme hoeveelheid lucht die gedurende de gehele levensloop dus niet verwarmd hoeft te worden.
Energieverbruik is een van de grote uitdagingen voor zwembaden, vanwege de waterbehandeling en de hoge temperatuurvereisten. Door de vraag naar energie te verminderen en een slim energiesysteem te creëren, kan 90% van de benodigde energie worden geleverd door hernieuwbare of teruggewonnen energie. Bovendien draagt het dak het grootste stedelijke zonnepark in Frankrijk en dekt het 20% van alle benodigde elektriciteitsproductie. 100% van de door het zonnedak geproduceerde energie wordt direct op locatie gebruikt.
De permanente tribunestoelen zijn door een lokaal bedrijf speciaal voor het stadion ontworpen en gemaakt van 100% gerecycled plastic afval uit de buurt, dat door schoolkinderen is verzameld.
“Als ontwerpers was ons doel om meer te creëren met minder: minder volume, minder materialen, minder energie, meer verbinden, meer inspireren om te sporten, meer natuur, meer flexibiliteit, meer schoonheid. Het resultaat is een aanjager van de stedelijke vernieuwing van Saint-Denis, een sobere en krachtige architectuur, maar vooral een plek waar iedereen zich welkom voelt” (Cécilia Gross, architect partner VenhoevenCS & Laure Mériaud, architect partner Ateliers 2/3/4/)
Topsport
Tijdens de eerste levensfase, de Spelen, draait alles in het Aquatics Centre om topsport op het allerhoogste niveau. Voor de Paralympische Spelen fungeert het complex als trainingsfaciliteit voor de zwemteams. Tijdens de Spelen bieden de tribunes plaats aan 5.000 bezoekers. 3000 zitplaatsen zijn permanent; voldoende capaciteit voor regionale en nationale wedstrijden en is daarmee het grootste competitiezwembad van Frankrijk. De andere helft van de tribunes is de- en remontabel. Deze worden na de Spelen weggehaald om plaats te maken voor 3 padelbanen. Er is altijd de mogelijkheid om de tribune weer terug te bouwen naar 5.000 zitplaatsen voor grote internationale wedstrijden, zoals voor de European Aquatics Championships (https://www.len.eu/) die wordt gehouden in het Aquatics Centre in 2026.
Multisport voor de buurt
Het Aquatics Centre is een uniek ontwerp, omdat het zich niet alleen op topsport richt, maar met name een sociaal en sportief centrum voor de buurt zal zijn. Hier kunnen de kinderen uit de buurt topatleten ontmoeten die er trainen en racen, en vice versa. Momenteel ontbreekt het in noordoost-Parijs aan zwemfaciliteiten. Wetende dat hier één op de twee kinderen niet kan zwemmen, vervult de faciliteit een cruciale rol in het leren zwemmen van schoolkinderen. De introductie van twee gecombineerde bassins van variabele grootte, met verplaatsbare wanden en vloeren, zorgt voor optimaal, variabel, gebruik.
Het Aquatics Centre is er niet alleen voor de zwemsport. Na de Spelen is dit hèt openbare multifunctionele sportcomplex van Saint-Denis, met naast een 50m zwembad, een zwembad met duiktoren, een 25m instructiebad en een recreatiebad, ook ruimte voor bouldering, 3 padelbanen en fitness. Buiten in het park komen 5x5 voetbalvelden.
Klimaatdoelen
Het toekennen van de Olympische Spelen aan Parijs (2017) kwam een jaar na het ondertekenen van het Klimaatakkoord van Parijs door de EU (2016). Vanaf het begin was duidelijk dat deze Spelen – en dus ook het Aquatics Centre – moesten bijdragen aan de klimaatdoelstellingen.
Het Aquatics Centre is zo compact mogelijk gemaakt, zodat er veel bomen en struiken kunnen worden geplant. Het heeft een spectaculair houten constructie en hangend dak. Door de curve in het dak vermindert het volume aan lucht in het gebouw. Net als een blad filtert het dak licht, vangt het regenwater op, zijn technische netwerken erin geïntegreerd en draagt het dak één van het grootste stedelijke zonnedaken van Frankrijk.
Het Aquatics Centre, het park en de voetgangersbrug verenigen zo de sportieve en duurzame doelstelling van de stedelijke strategie voor de Metropole du Grand Paris om de ecologische en sociale economie in het noordoosten te van Parijs te versterken. Het is architectuur en stedenbouw die hun bijdrage leveren aan een gezonde en vitale samenleving.