Het leven van Guastavino en Guastavino
Het is 1881. Zonder een woord Engels te spreken, maar met veertigduizend dollar op zak, reist de Valenciaanse architect Rafael Guastavino samen met zijn zoon naar New York om de bijzondere techniek van het tamboerijngewelf te patenteren. Rafael werkt aan iconische gebouwen als het Grand Central Station en de St. John the Devine, maar toch is dit verhaal veel meer dan de zoveelste versie van de American dream.
In het stilistisch razendknappe Het leven van Guastavino en Guastavino vertelt Andrés Barba – met hulp van zijn ironische vertellers – niet alleen het opwindende verhaal van een man die tegen alle verwachtingen in een nationaal icoon wordt, ook worden de moeilijkheden van het vaderschap en de levensloop van zijn zoon beschreven. Deze zoon zet alles op alles om zijn vader niet alleen te evenaren, maar hem zelfs te verpletteren met zijn eigen succes.
Kort gezegd is Het leven van Guastavino en Guastavino een biografie die geen biografie wil zijn. Elke biografie, hoe goed gedocumenteerd ook, wordt misschien wel onvermijdelijk fictie, al was het maar omdat het onmogelijk is om de objectieve waarheid te beschrijven. Toch is Barba’s onderzoeksobject allesbehalve fictief: de Valenciaanse architect Rafael Guastavino (1842-1908) heeft immers wel degelijk bestaan en zelfs school gemaakt aan de Amerikaanse oostkust als een van de grondleggers van de modernistische architectuur.
Maar waarom Guastavino? Wat fascineerde Barba uiteindelijk aan een weliswaar niet totaal onbeduidende, maar nu ook niet meteen wereldschokkende architect die redelijk snel in de nevelen van de geschiedenis verdween toen nieuwe bouwtechnieken met gewapend beton zijn gewelven overbodig maakten? Met zijn onstuimige liefdesleven – Guastavino nam het niet al te nauw met de huwelijkstrouw – was hij ook niet bepaald een grote uitzondering in zijn tijd.
“Toegewijd als we zijn zullen we Guastavino een glorieuze aankomst gunnen, een New York ten tijde van 1881 schetsen en alles weglaten wat we tegenwoordig kennen, alsof realisme daarom draait: zeven miljoen inwoners, het immigratiekantoor op Ellis Island, de slechte grap van het vrijheidsbeeld. We schrappen met één penseelstreek de wolkenkrabbers, evenals alle bruggen over de East River met uitzondering van de Brooklyn Bridge, die laten we half afgebouwd staan met in het midden van de rivier een toren, die Guastavino verbijsterd gadeslaat als was het een paleis uit een koortsdroom. We zullen zeggen – met de bedoeling indruk te maken – dat die toren toen het hoogste punt van de stad was, wat het voordeel heeft waar te zijn, en in de haven zullen we veel misère aanbrengen, misère met tientallen zwarte boten die heen en weer deinen als een elastisch woud, deels omdat we geen verbeelding hebben, maar ook omdat pure armoede weinig glamoureus is en echte honger verre van spectaculair.”
- Titel: Het leven van Guastavino en Guastavino
- Auteur: Andrés Barba
- Vertaling: Irene van de Mheen, Jos Kockelkoren
- Uitgeverij: De Bezige Bij
- Pagina’s: 112