Skip to main content

Van zwarte doos naar glanzende doos

Dankzij de goudkleurige ALUCOBOND®-cassettes die het zichtbare aggregaatbeton aanvullen, is de “Zwarte Doos” niet meer zo zwart als vroeger. Het interieur profiteert van een nieuwe indeling, veel daglicht en weidse panoramische uitzichten door de lintramen.

Ledereen in Groningen kent de zogenaamde “Zwarte Doos”, die sinds 1976 boven de oude stad Groningen aan het Eendrachtskanaal uittorent. De buitenkant is bekend omdat de opvallende 55 meter hoge plaat van sierbeton hoger en donkerder is dan al het andere; de binnenkant omdat hier vroeger de kantoren van de Sociale Dienst en de Arbeidsvoorziening waren gevestigd. Alleen daarom al staat het al lang in het hart van Groningen gegrift.

Het is ironisch dat naar deze kantoren gaan betekende dat je een zwarte doos binnenging, waar procedures geheim waren en de uitkomst onbekend. Na de verhuizing van de departementen stond het iconische blok leeg totdat besloten werd om de kantoren om te bouwen tot studentenflats, omdat er in Groningen altijd een tekort is aan studentenwoningen.

Sommige mensen hadden misschien liever sloop dan renovatie gezien. Alleen al door de schaal van de gigant is het een vreemde eend in de bijt in het stadsbeeld. Toch maakt het deel uit van de wederopbouwgeschiedenis en het collectieve geheugen van de ooit door oorlog geteisterde stad. Daarom benaderde Team4 Architects de herontwikkeling voorzichtig en discreet. Hun doel was om het karakter van het gebouw en de verwaarlozing van de normen voor schaal en oppervlaktestructuur te behouden en tegelijkertijd het gebouw en de buurt te verbeteren.

Dus hoewel ze van plan waren het gebouw te strippen en de plattegronden van het interieur opnieuw te ontwerpen, behielden ze de lineaire banden en de bestaande donkere betonplaten op de gevel. Als schitterend contrast werden de onderste en bovenste verdiepingen bekleed met goudkleurig mat geanodiseerd premium ALUCOBOND®.

Nieuwe raamkozijnen, verbonden door afzonderlijke ALUCOBOND®-cassettes in dezelfde kleur, vormen lintramen. Dit is een slimme oplossing vanuit het oogpunt van design: de architecten zijn erin geslaagd om het oorspronkelijke gevelbeeld te behouden, maar er ook voor te zorgen dat de binnenruimtes in kleinere eenheden kunnen worden opgedeeld.

Het resultaat aan de buitenkant is een prachtig en exclusief contrast tussen warm, gepolijst aluminium en grof, mat zwart beton. De aluminium schaalpanelen zijn niet alleen verantwoordelijk voor het creëren van meer evenwichtige proporties, maar zorgen er ook voor dat het gebouw beter aansluit op de wijk doordat de open begane grond naadloos overloopt in de stedelijke ruimte. Ook binnen profiteren de bewoners van het oude gebouw en genieten ze van luxueuze panoramische uitzichten over Groningen door de lintramen die zelden voorkomen in smalle indelingen.

Een conventionele zwarte doos geeft zijn innerlijke werking en zijn essentie niet prijs. In dit opzicht is de projectnaam misleidend. De vakkundig ontworpen gevel heeft het gebouw transparant gemaakt: zijn geschiedenis, de omwentelingen die het heeft doorgemaakt in ontwerp, gebruik en stedelijke omgeving, en nu het nieuwe, jeugdige leven binnen in het gebouw zijn allemaal waarneembaar.

  • Project: Black Box, Groningen | Nederland
  • Architect: team4 Architecten, Groningen | Nederland
  • Fabrikant/installateur: B.V. Metaalbouw TSV, Nieuw Buinen | Nederland
  • Gevelsysteem: Beddehaak cassettes speciaal ontwerp
  • Bouwjaar: 2021 Product: ALUCOBOND® PLUS premium geanodiseerd AluGold 01
  • Foto's: Gerard Van Beek fotografie & Peter de Ruig
— 28 november 2023 —